جنگل توسکستان یکی از زیباترین و دیدنی ترین مناطق طبیعی گرگان است که در محدوده پارک ملی هیرکانی قرار دارد. این جنگل سرسبز با درختان توسکا، اورس و بلوط پوشیده شده و منظره‌ای چشم نواز دارد. جاده‌ای زیبا به طول ۳۰ کیلومتر از دل این جنگل می گذرد و مخصوصاً در فصل پاییز، تصویری رویایی از طبیعت را نمایش می‌دهد. یکی از جذاب ترین مناظر این منطقه، دریای مه و حرکت ابرها در ارتفاعات جنگل است که صحنه‌ای تماشایی و کم نظیر در مسیر گرگان به شاهرود به وجود می‌آورد. در ادامه با ما همراه باشید تا با طبیعت بکر و تماشایی جنگل توسکستان گرگان بیشتر آشنا شوید.
معرفی جنگل توسکستان گرگان
جنگل توسکستان، یکی از زیباترین جاذبه های طبیعی استان گلستان، در دل دامنه های شمال شرقی رشته کوه البرز و در فاصله حدود ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی شهر گرگان قرار دارد. این منطقه که به نام «توسکاستان» هم شناخته می شود، نامش را از اولین روستای مسیر گرفته و با جاده‌ای آسفالته به شاهرود متصل می شود. در این مسیر، یکی از زیباترین جاده های جنگلی ایران را می بینید که از میان روستاهای ییلاقی عبور می‌کند و به جنگل توسکستان می رسد. درختان قدیمی و بلند قامت توسکا، بلوط، اورس و سرخدار در دو طرف جاده صف کشیده‌اند و به ویژه در پاییز، با رنگ هایی خیره کننده، منظره‌ای جذاب را به شما نشان می دهند.
جنگل توسکستان بخشی از جنگل های با ارزش هیرکانی است و در همسایگی جنگل معروف «جهان نما» قرار دارد که خود بر زیبایی و جذابیت این منطقه افزوده است. به دلیل قرار گرفتن بین دشت کم فشار گرگان و منطقه پرفشار ابر، توده های ابر در ارتفاعات این ناحیه مدام در حال جابه‌جایی هستند و با ایجاد چشم اندازهای مه آلود و زیبا، حال و هوای خاصی را به جنگل می بخشند.
مسیر دسترسی به جنگل توسکستان گرگان
برای رسیدن به جنگل توسکاستان، باید راهی استان گلستان شوید. این جنگل در حدود ۱۳ کیلومتری جنوب شرقی گرگان و در مسیر بین گرگان و شاهرود قرار دارد.
اگر از تهران حرکت می کنید، می توانید از جاده هراز یا فیروزکوه وارد شمال شوید. پس از عبور از شهرهای ساری و بهشهر، به گرگان می رسید. از آنجا وارد جاده مشهد می شوید و پس از حدود ۱۳ کیلومتر، در سمت راست، تابلو و مسیر فرعی جنگل توسکستان را خواهید دید. با ادامه مسیر و حدود ۱۵ کیلومتر رانندگی، به روستای توسکستان و ابتدای جنگل می رسید.
اگر از مشهد سفر می کنید، کافی است وارد جاده آسیایی شوید. پس از عبور از جنگل گلستان و رسیدن به حدود ۱۳ کیلومتری گرگان، در سمت چپ مسیر فرعی توسکستان را مشاهده می کنید.
تفریحات جنگل توسکستان
تفریحات جنگل توسکستان گرگان، درست مثل خودِ طبیعتش، متنوع و هیجان انگیز هستند. یکی از مزایای بزرگ این جنگل، نزدیکی اش به روستای توسکستان و شاه کوه پایین است؛ یعنی هم می توانید در دل طبیعت اقامت داشته باشید و هم از مهمان‌نوازی روستایی ها لذت ببرید.
اگر اهل کمپ زدن و شب‌مانی در جنگل هستید، توسکستان یک مقصد فوق العاده برایتان خواهد بود. فقط یادتان باشد، برخی از درختان خشک و کهنسال جنگل ممکن است خطرناک باشند، پس بهتر است در نزدیکی آن ها کمپ نزنید و جوانب احتیاط را رعایت کنید. در کنار گشت و گذار در دل جنگل، حتما سری هم به دشت زیبای سرعلی آباد بزنید که در جنوب غربی جنگل قرار دارد. این دشت با پوشش استپی خاص و درختان اُرس، منظره‌ای متفاوت و تماشایی از طبیعت را به شما نشان می دهد.
اگر هم اهل کوهنوردی یا طبیعت گردی جدی هستید، شرق جنگل نیز برایتان شگفتی هایی دارد. رشته کوه های چالچالیان و پیگرد کوه با چشم اندازهای منحصر به فردشان، شما را به ماجراجویی دعوت می کنند.
جاهای دیدنی اطراف جنگل توسکستان گرگان
اطراف جنگل توسکستان گرگان هم پر از دیدنی های جذاب هست که می توانند سفر شما را کامل تر و لذت بخش تر کنند. این منطقه که حدود ۵ کیلومتر از گرگان فاصله دارد و در مسیر ناهارخوران قرار گرفته، با وسعتی حدود ۱۸۵ هکتار، نقطه ای عالی برای ماجراجویی های بیشتر است. در ادامه چند تا از جاذبه های نزدیک به جنگل توسکستان را با هم مرور می کنیم:
- چشمه باغ سرهنگ
در فاصله حدود ۴ کیلومتری از روستای توسکستان و در منطقه گرمابدشت، چشمه ای به نام «باغ سرهنگ» قرار دارد که آب زلال و خنکش از دل سنگ های کوه بیرون می زند. سرچشمه این چشمه در یک ملک شخصی است، اما آبش از طریق لوله کشی به مسیر جاده توسکستان می رسد و برای رفع عطش واقعا گواراست.
- روستای چهارباغ
در انتهای مسیر توسکستان و بعد از دشت گرمابدشت، به روستای زیبای چهارباغ می رسید. اینجا می‌توانید از اهالی روستا محصولات محلی مثل ماست، پنیر، گوشت تازه یا آب زرشک بخرید. در زمستان، برف سنگینی منطقه را سفید پوش می‌کند و مقصد محبوبی برای برف بازی و تفریح اهالی گرگان می‌شود.
- دشت گرمابدشت
بعد از عبور از سرعلی آباد، جاده به دشت گرمابدشت می رسد؛ دشتی که بسته به فصل، چهره‌ای متفاوت دارد. پوشش گیاهی آن ترکیبی از درختان آورس و لورس خزنده است و در پاییز با رنگ های جذابش دل هر بیننده‌ای را می‌برد. در زمستان هم یکی از نقاط پرطرفدار برای برف بازی و لذت بردن از هوای سرد کوهستانی است.
- پارک جنگلی النگدره
پارک جنگلی النگدره در حدود ۵ کیلومتری جنوب غربی گرگان و در مسیر ناهارخوران قرار دارد. این پارک با مساحت وسیع و طبیعت چشم‌نواز، یکی از ۷ منطقه نمونه گردشگری ایران محسوب می شود. درختانی چون انجیلی، ممرز، توسکا، افرا و بلوط فضای سرسبز پارک را پوشانده‌اند. رودخانه‌ی قلاشی که از شمال تا جنوب پارک جریان دارد، همراه با سه چشمه زلال، طراوت خاصی به محیط بخشیده است. امکاناتی مانند زمین ورزشی، نمازخانه، سرویس بهداشتی، پارک کودک و فروشگاه، این پارک را به مکانی مناسب برای پیک نیک و گردش خانوادگی تبدیل کرده است.
- روستای زیارت
روستای زیارت، یکی از ییلاقات محبوب گرگان، در ۷ کیلومتری این شهر و در مسیری پر پیچ و خم و سرسبز قرار دارد. طبیعت زیبا، خانه های ویلایی و قدیمی با معماری سنگ و چوب، و کوچه پس کوچه های تودرتو، این روستا را به مقصدی تماشایی برای علاقه مندان به طبیعت و فرهنگ محلی تبدیل کرده‌اند. خانه های قدیمی این روستا، که برخی از آنها ثبت ملی شده‌اند، با سبک خاص خود روی پایه هایی حدود یک متر از زمین ساخته شده‌اند تا در برابر رطوبت مقاوم باشند.
در اطراف روستا چندین آبشار زیبا از جمله آبشار دوقلو، آبشار دره تل انبار و آبشار خال دره (جل دره) وجود دارد. همچنین چشمه آب گرم زیارت و زیارتگاه هایی مانند امام زاده عبدالله و امام زاده علی ابن موسی ابن جعفر، فضای مذهبی و معنوی خاصی به این منطقه بخشیده‌اند.
دریاچه ویستان، از بکرترین جاذبه های رودبار است که در دل جنگل های راش و دامنه کوه های خورگام پنهان شده و منتظر کشف شماست!
بهترین زمان سفر به جنگل توسکستان گرگان
جنگل توسکستان گرگان در هر فصل، چهره‌ای تازه از زیبایی طبیعت را به نمایش می‌گذارد؛ بهاری سرسبز و پرطراوت، تابستانی خنک و دل نشین، پاییزی هزار رنگ و زیبا، و زمستانی ساکت و پوشیده از برف. اما اگر بخواهیم بهترین زمان برای سفر را انتخاب کنیم، بدون شک پاییز با برگ ریزان جادویی و رنگ های شگفت انگیزش حرف اول را می زند و دل هر طبیعت گردی را می برد.
در بهار و تابستان هم هوای معتدل و نسیم خنک کوهستانی، جنگل را به پناهگاهی عالی برای فرار از گرمای شهرها تبدیل می‌کند. فقط یادتان باشد زمان بندی بازدیدتان طوری باشد که قبل از تاریکی هوا، بتوانید مسیر بازگشت را طی کنید.
زمستان اما فصل ماجراجویی های سخت تر است. جاده های شیب دار و پوشیده از برف ممکن است سفر را دشوار و حتی خطرناک کنند. اگر قصد بازدید در این فصل را دارید، تجهیزات مناسب و آمادگی کامل فراموش نشود.
پوشش گیاهی و جانوری جنگل توسکستان گرگان
این جنگل میزبان تنوع زیادی از گونه های گیاهی و جانوری است. در این جنگل، درختانی مانند بلوط و ممرز دیده می شوند که در فصل پاییز، بومی ها برای جمع آوری بلوط به این منطقه می‌آیند. با توجه به تفاوت های ارتفاعی در مسیرهایی مانند سر علی آباد، جنگل توسکستان زیستگاه متنوعی از گیاهان و جانوران مختلف است. در بخش گیاهی، علاوه بر درختان بلوط و ممرز، گونه های علفی و بوته‌ای زیادی هم رشد می کنند. این تغییرات ارتفاعی و آب و هوایی، شرایط مناسب برای حیات وحش ایجاد کرده و گونه های جانوری مختلفی در تمام فصل های سال دیده می شوند.
در بخش جانوری نیز این جنگل خانه ای برای انواع پرندگان از جمله گنجشک سانان، دارکوب، عقاب و جغد است. پستانداران آن شامل شوکا، گرگ، گراز، خرس، روباه و دیگر حیوانات وحشی می شوند.
نکات مهم بازدید از جنگل توسکستان گرگان
بازدید از جنگل توسکستان تجربه‌ای بی نظیر است، اما قبل از سفر بهتر است چند نکته مهم را در نظر داشته باشید تا سفر امن تر و لذت بخش تری داشته باشید:
- جاده توسکستان با وجود زیبایی خیره کننده اش، پر از شیب های تند و پیچ های خطرناک است. پس حتما با خودروی سالم و رانندگی محتاطانه وارد این مسیر شوید.
- پمپ بنزین در مسیر وجود ندارد؛ بنابراین قبل از ورود به جاده، باک خودرو را کاملاً پر کنید.
- مه غلیظ و مناظر بی نظیر ابرهایی که در ارتفاعات حرکت می کنند، از جلوه های خاص این منطقه اند. حتما دوربین یا گوشی با شارژ کامل همراه داشته باشید تا این صحنه ها را ثبت کنید.
- هر جا که منظره دل چسبی دیدید می توانید ماشین را گوشه ای پارک کنید و برای پیاده روی وارد جنگل شوید. فقط مراقب باشید گم نشوید و از مسیر اصلی خیلی دور نشوید.
- از روشن کردن آتش خودداری کنید؛ چون برخی از درختان منطقه خشک و کهنسال هستند و کوچک ترین بی احتیاطی ممکن است به آتش سوزی منجر شود.
- پاییز در توسکستان خنک و گاهی بارانی است. پس اگر در این فصل سفر می کنید، لباس گرم و مناسب باران همراه داشته باشید.
- برای اقامت شبانه، روستای شاهکوه پایین یکی از بهترین گزینه‌هاست؛ هم به طبیعت نزدیک است و هم امکانات نسبی برای مسافران دارد.
سخن آخر
جنگل توسکستان، در فاصله ۱۸ کیلومتری از گرگان، یکی از زیباترین و بکرترین مناطق طبیعی استان گلستان است که برای عاشقان طبیعت، مقصدی فوق‌العاده به حساب می‌آید. چه با خانواده سفر کنید و چه با دوستان یا حتی به تنهایی، این جنگل فرصتی عالی برای تجربه آرامش، پیاده روی در دل طبیعت و لذت بردن از مناظر دیدنی فراهم می کند. در این مطلب سعی کردیم شما را با جنگل توسکستان گرگان، جاذبه های اطراف آن، بهترین فصل بازدید، مسیرهای دسترسی و نکات مهم سفر آشنا کنیم. امیدواریم این اطلاعات برای برنامه ریزی سفرتان مفید بوده باشد. اگر به توسکستان سفر کردید، خوشحال می شویم تجربه های خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
- جنگل توسکستان کجاست؟
جنگل توسکستان در دامنه های شمال شرقی البرز و بین گرگان و شاهرود است.
- جاهای دیدنی جنگل توسکستان کدامند؟
از جمله جاذبه های این منطقه می‌توان به پارک جنگلی النگدره، دشت سر علی آباد، دشت گرمابدشت، روستای چهار باغ و روستای زیارت اشاره کرد.
- بهترین زمان سفر به جنگل توسکستان کدام فصل است؟
به جز زمستان، جنگل توسکستان گرگان در تمامی فصول سال قابل بازدید است و هر فصل زیبایی خاص خود را دارد.
- پوشش گیاهی توسکستان کدامند؟
در جنگل توسکستان گرگان انواع درختان مانند توسکا، اورس، بلوط و سرخدار وجود دارند.
